Informatika profesionala bihurtu nahi zara? Hau ezin hobea da zuretzat. Jarraian, zure ordenagailuaren atal garrantzitsuenak azalduko ditut: Hardwarea eta softwarea. Espero dut laguntzea!!!
Ordenagailuaren hardwarea sistema informatiko batek funtzionatzeko behar dituen osagai fisikoak dira. Dena estaltzen du ordenagailu eramangarria/PC baten barruan funtzionatzen duen zirkuitu-plaka batekin. Plaka nagusia, txartel grafikoa, CPU (prozesatzeko unitate zentrala), haizagailuak, webcam, energia hornidura eta abar biltzen ditu.
Harwareko osagai ezberdinak
Hardwarearen diseinua desberdina da mahaigaineko ordenagailua edo ordenagailu eramangarria denaren arabera. Hau tamaina desberdintasunagatik da. Baina oinarrizko osagaiak berdinak dira.
Portatil batean non dagoen Hardware PC batean non dagoen Hardware
Hardwarea oso garrantzitsua da. Hau gabe softwarea exekutatzeko modurik egongo ez delako. Softwarea zure ordenagailuan exekutatzen diren programa birtualak bezala definitzen da, hau da, sistema eragilea, Interneteko arakatzailea, testu-prozesatzeko dokumentuak, etab. Baina hau aurrerago zehaztuko dugu. Ordenagailu batek hardwareak eta softwareak elkarrekin lan egiten dutenean soilik funtziona dezakeen arren, sistema baten abiadura erabiliko den hardwarean oinarrituko da gehienbat.
Software bat eta Hardware bat
Ordenagailu berri bat sortzean edo pieza zaharrak ordezkatzean, zure ordenagailuko hardware zehatza ezagutu beharra duzu. Post honetan hardward-en atalak azalduko ditugu, zure ordenagailuak nola funtzionatzen duen hobeto uler dezazun.
Plaka nagusia ordenagailuaren funtzionamendurako funtsezkoa da. CPUa eta gainerako hardwarea zeharkatzen du. Burmuinak bezala jokatzen du. Energia behar den tokian banatzen du beste osagai guztiekin koordinatuta komunikatuz. Beste era batera esanda, hardwarearen zati garrantzitsuenetako bat da.
Plaka nagusiaren argazkia da.
Plaka nagusia aukeratzerakoan, garrantzitsua da hardware-atalak ondo ezagutzea eta ikustea. Ezinbestekoa da egiaztatzea zenbat USB ataka dauden eta zein maila duten (USB 2.0, 3.0, 3.1) erabiltzen diren informazio atakaez gain (HDMI, DVI, RGB) eta honen bakoitzak zenbat dauden. Portuek zure ordenagailuarekin bateragarria den beste hardware zein den zehazten laguntzen dute, hala nola RAM mota eta erabil dezakeen txartel grafikoa.
Plaka nagusiaren atalak
Plaka nagusia zirkuituaren zati bat baino ez bada ere, bertan kokatzen da hardwarearen beste atal garrantzitsuenetako bat: prozesadorea.
CPUa (prozesatzeko unitate zentrala edo prozesadorea) zure ordenagailuak exekutatzen dituen programen informazio guztia prozesatzeaz arduratzen da. Prozesadoreak informazioa prozesatzen duen abiadura ("Erloju-abiadura" izenekoa) gigaherziotan (GHz) neurtzen da.
Ausazko sarbideko memoria, RAM, plakako memoria zirrikituetan aurkitzen den hardwarea da. RAM-en eginkizuna programek sortutako informazioa aldi baterako gordetzea da, eta datu horiek berehala eskuragarri izateko moduan egitea. Ausazko memoria behar duten zereginak hauek izan daitezke: editatutako diseinu grafikoko irudiak, bideoa edo argazkia errendatzea, askotariko aplikazioak irekita (adibidez, joko bat pantaila batean exekutatu edo bestean desadostasun bat erabiltzea).
Hemen Ram momeriaren argazkia ikus dezakegu
Zenbat RAM behar duzun exekutatzen ari zaren programen araberakoa da. Intentsitate ertaineko jokoek, oro har, 8 GB memoria erabiltzen dute beste programekin batera jolasten direnean, baina diseinu grafikoak edo bideoek 16 GB RAM baino gehiago erabil ditzakete.
Disko gogorra datu iraunkorrak eta aldi baterakoak gordetzeko ardura duen biltegiratze gailua da. Datu hauek era askotakoak dira, baina azken finean ordenagailu batean gordetako edo instalatutako edozer gauza dira, adibidez, programa informatikoak, familia argazkiak, sistema eragilea, testu-prozesatzeko dokumentuak, etab.
Disko gogorraren argazkia
Bi biltegiratze-gailu mota daude: disko gogor tradizionala (HDD) eta egoera solidoko unitate berriena (SSD). Disko gogorreko unitateek datu bitarrak idatziz funtzionatzen dute abiadura handian biraka egiten duten disko magnetiko birakarietan, egoera solidoko unitateak flash memoria estatikoko txip erabiliz datuak gordetzen dituen bitartean.
Haizagailua 3D errendatzeko garrantzitsua da batez ere, bere izenak iradokitzen duena egiten du eta datu grafiko sorta handiak prozesatzen ditu. Zure ordenagailuko txartel grafikoak gutxienez haizagailu bat duela ikusiko duzu. Zure txartel grafikoa berritu dezakezu zure ordenagailuari errendimendu apur bat gehiago atera nahi baduzu.
Energia hornidura edo, hobeto esanda, PSU gisa laburtua den elikadura-unitateak zure ordenagailuari energia hornitzea baino gehiago egiten du. Zure sistema kanpoko elikatze-iturri batetik sartzen duzun puntua da eta plaka nagusian dago osagai indibidualaren hardwarerako. Elikatze-iturri guztiak ez dira berdinak eta PSU tentsio zuzenik gabe zure sistemak huts egingo du.
PSU-aren argazkki orokorra
Ordenagailu moderno batek, oro har, 500W eta 850W artean balio duen PSU bat beharko du hardware guztiari energia eraginkortasunez hornitzeko, nahiz eta PSUaren tamaina sistemaren energia-kontsumoaren araberakoa izango den. Diseinu grafikoa edo jokoak bezalako zeregin oso intentsiboetarako erabiltzen diren ordenagailuek osagai indartsuagoak beharko dituzte eta, beraz, PSU handiagoa beharko dute behar gehigarri hori zaintzeko.
Potentziaren arabera 2 PSU ezberdinak
Potentzia kopuru egokirik gabe, osagaiak ezin izango dira eraginkortasunez exekutatu eta ordenagailuak hutsegite edo huts egin dezake abiarazten denean. Zure sistemaren erabilera baino gehiago estaltzen duen elikadura-iturri bat izatea gomendatzen da. Sistemaren hutsegitetik babestuko ez ezik, PSU berri baten beharra ere babestuko du PC osagai indartsuagoetara eguneratzean.
Softwarea
ordenagailuaren atal logiko bat da. Zuek hobeto ulertzeko, lehen esan dudan
moduan, hardwarea abiarazteko balio duen programa eta agindu sorta da. Hau bi
atal garrantzitsuetan banatzen da, Programak eta Datuak.
Ordenagailu
programa honen zeregin zehatz bat egiteko idatzitako jarraibideen sekuentzia
da. (Hemen sartzen dira zenbaki binarioak edo kodigo binarioa aurrerako
azalduko ditudanak) Dispositibo honek funtzionatzeko programak eskatzen ditu,
normalean programaren jarraibideak erdiko prozesadorean exekutatzen dituelako.
Softwarearen programak
Sofwarearen
arabera 3 mota daude eta hurrengokoak direnak:
Sistema eragilea:
Software bat da eta programekin eta datuekin osatzen da. Sistema eragileak
konputagailuaren hardwarea kudeatzen du, eta askotariko software aplikazioak
efizientziaz exekutatzeko zerbitzu komunak eskaintzen ditu.
Sistema eragileen adibideak
Aplikazioak:
Erabiltzaile bati mota ezberdinetako lanak egitea ahalbidetzeko diseinatua dagoen
programa bat da.
Softwarearen aplikazioak
Programazioa:
Konputagailu-programa egokiak zelan egin behar diren aztertzen duen diziplina
da. Programa egoki bat zuzena, irakurgarria eta eraginkorra izan behar da, eta
bost fasetan eraikitzen da: zehaztapena, diseinua, programa idaztea, proba eta
erabilera.
Softwarearen programazio motak
Gainera, software-adibide
asko daude, funtzioaren arabera sailkatzen direnak:
• Irudiak
editatzeko softwarea:Adobe
Photoshop, Paintshop, GIMP.
PHOTOSHOP
• Testu
prozesadorearen softwarea:Microsoft Word, Word Pad, Notepad.
MICROSOFT WORD
• Audio
softwarea:Adobe
Audition, Ableton, Pro Tools.
ABLETON
• Komunikazio
softwarea:Facebook, Skype, Zoom.
FACEBOOK
• Diseinu eta
arkitekturako softwarea:AutoCAD, Adobe Illustrator, Revit.
Datuek objektuak,
baldintzak edo egoerak deskribatzen dituzten zenbakiak, hizkiak edo sinboloak
dira. Pertsona baten, gauzaren edo interesen transakzioaren inguruko gertaeren
oinarrizko multzoa dira helburu desberdinetarako, horien artean erabakiak
hartzeko.
Zure ordenagailua eta hardwarearen eta softwarearen osagaiak ulertzea oso lagungarria izan daiteke ordenagailua eguneratu behar denean edo piezak ordezkatu behar direnean edo ordenagailua sortzen denean. Zure ordenagailuaren barne-funtzionamenduarekin arazoren bat sortzen denean, osagai bakoitzaren garrantzia hobeto ulertu ahal izango duzu, funtzionamendu onean egon behar duten eta arazoak nola konpondu. Eta aimaitzeko, hemen hau azaltzen dituzte bi bideoren estekak utziko ditut.
